Główną przyczyną powstania marnotrawstwa, jakim są zapasy, jest nadprodukcja. Zapasy to nadmierne gromadzenie wyrobów gotowych, towarów, elementów, materiałów lub surowców robót w toku, które gromadzone są podczas procesu produkcji, co powoduje znaczny wzrost kosztów składowania. W przypadku niektórych towarów, podczas wydłużonego okresu magazynowania, mogą wystąpić uszkodzenia i wady w materiale, bądź przeoczenia terminów przydatności. Często producenci w okresie przygotowania produktu do sprzedaży zauważają, że leżące długo towary są wybrakowane i niezdatne do użytku.
Do głównych przyczyn powstawania zapasów można zaliczyć:
- Długi czas oczekiwania na przezbrojenie maszyny,
- Kupno oraz przetwarzanie materiałów na podstawie miesięcznych prognoz,
a nie w trakcie zamówienia klienta, - Przestoje oraz zatory, które powodowane są przez spływ materiałów z różnych linii na jedną linię produkcyjną, lub z jednej linii rozesłanie elementów na kilka kolejnych linii,
- Złe ustawienie maszyn,
- Traktowanie zapasów jako norma,
- Różne czasy trwania procesów – proces wcześniejszy przebiega szybciej niż następny,
- Zakup części zamiennych, które wykorzystywane są w zakresie serwisu pozakupowego.
Ten typ marnotrawstwa, jakim są zapasy można wyeliminować za pomocą:
- Poziomowania produkcji,
- Regulacji przepływu produkcji,
- Produkcji ciągnionej – Kanban,
- Szybkich przezbrojeń – SMED,
- Tworzenia komórek produkcyjnych w kształcie litery U rozmieszczając sprzęt pod względem wymagań procesu.
